مدیریت مهندسی کمیته سازی مواد زائد خطرناک در اتاق رنگ کارخانه ایران خودرو

زائدات خطرناک یکی از زیان رسانترین محصولات جانبی انقلاب صنعتی است. هیچ شکی نیست که با افزایش سلطه بشر بر قوانین طبیعی انتظارات ما از زندگی افزایش یافته و زندگی با کیفیتی بالاتر برای مردم فراهم شده است. اما همراه با آن احتمال مخاطرات جهانی و آسیب رسی به سلامتی بشر نیز افزایش یافت. اغلب مسائل زیست محیطی ای که ما امروزه با آن سر و کار داریم حاصل مدیریت ناصحیح زائدات صنعتی تولید شده در دویست سال گذشته است.هزینه های گزاف پاکسازی مکانهای آلوده، تصفیه و دفع آلاینده های تولید شده، مقررات و قوانین سخت زیست محیطی انتشار آلاینده ها در محیط، ضرورت کاربرد برنامه های کاهش آلاینده ها را ایجاب می نماید. کاهش آلاینده ها به طور کلی شامل کاهش در منبع تولید، بازگردش آلاینده ها به فرآیند تولید، بازیافت و استفاده مجدد از آلاینده هاست و هر یک از این روشها شامل راهکارها و موارد مختلفی است که در این تحقیق به آنها اشاره شده است.کارگاه رنگ صنایع خودروسازی از نظر میزان تولید آلاینده های خطرناک، جز واحدهای مهم صنعتی کشور محسوب می شوند. کیفیت آلاینده های خطرناک تولید شده در این واحد در اکثر صنایع خودروسازی مشابه است اما میزان زائدات تولیدی با توجه به تولید سالانه هر صنعت می تواند متفاوت باشد. بنابراین انجام این تقیق در شناسایی و کاهش آلاینده های خطرناک واحد رنگ صنایع خودروسازی، حائز اهمیت است.نمونه مورد بررسی در این تحقیق، کارگاه رنگ کارخانه ایران خودرو یکی از کارخانجات معظم تولید خودرو در تهران می باشد. تعیین انواع زائدات تولیدی در این واحد و بررسی اثرات زیست محیطی آنها در طی بازدیدهای متوالی از کارخانه انجام شده است. نتایج حاصله نشان میدهد که زائدات خطرناک در هر سه بخش آلاینده های گازی، پساب و زائدات جامد مشاهده می شود. بخارات حلال، ذرات معلق و باقیمانده رنگها، حلالهای مصرف شده، دستمالهای آلوده (آغشته و روغن، رنگ و حلال) پسابهای قلیایی، لجن های حاصل از فیلترهای رنگ و هوا، کاغذهای آغشته به قیر و بشکه های مواد و رنگها جز زائدات خطرناک تولید شده در این واحد رنگ می باشند. متاسفانه طی بررسیهای انجام شده مشخص گردید که هیچگونه قوانین زیست محیطی در کنترل و دفع زائدات خطرناک در واحد مورد بررسی موجود نیست.بررسی راهکارهای مختلف کاهش آلاینده منجر به پیشنهاداتی در جهت تفکیک زائدات، کنترل خرید، ذخیره سازی و استفاده از مواد در فرآیند تولید، آموزش کارگران، اصلاح تجهیزات و بازگردانی برخی از مواد با قابلیت استفاده مجدد به خط تولید گردید. کاربرد این روشها سبب کاهش زائدات خطرناک تولیدی، بازیافت برخی از مواد و استفاده مجدد از آنها و در نهایت سودآوری کارخانه خواهد شد.